Balların Rengi Neden Farklıdır?
- 5.02.2024
- DETAYLI BİLGİ
Özet:
Türk Gıda Kodeksi ilgili yönetmeliğine göre doğal mineralli su; yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan, bir veya daha fazla kaynaktan yeryüzüne kendiliğinden çıkan veya teknik usullerle çıkartılan sudur. Aynı zamanda mineral içeriği, kalıntı elementleri ve diğer bileşenleri ile tanımlanmış; her türlü kirlenme riskine karşı korunmuş, mikrobiyolojik yönden tüketime uygun olmalıdır. Kodekse göre doğal mineralli suya karbondioksit dışında kimyasal maddeler ilave edilemez [1].
Doğal mineralli sular, belirli mineral içeriği ile karakterize edilir ve içeriğindeki ana elementlere göre sodyumlu, bikarbonatlı, sülfatlı ve magnezyumlu olarak sınıflandırılır [1].
Maden sularının mineral içeriğinin zengin olması ve içildiğinde mideyi rahatlattığı düşünüldüğünden günlük yaşamda çok sık tercih edilmektedir. Özellikle kalori miktarı bakımından fazla bir öğün tüketildikten sonra tüketimi daha yaygındır. Bilimsel çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda maden suyu tüketiminin sindirim üzerindeki faydaları nelerdir?
Sindirim ağızda başlayarak gıdaların vücudumuz tarafından kullanılabilecek parçalara ayrılmasını sağlayan mide, bağırsak gibi organları içerisinde bulunduran bir prosestir. Mide ve bağırsak rahatsızlıkları, gıdaların sindirilmesinde problemlere yol açabilmektedir [2]. Doğal mineralli suların, temel görevi sindirimi gerçekleştirmek olan gastrointestinal sisteminin uyarılmasına katkıda bulunduğu bilinmektedir [3]. Özellikle bikarbonatlı ve klorürlü maden sularının mide fonksiyonlarına olumlu etkileri olduğu bildirilmiştir. Yapılan klinik bir çalışmada; belirli düzeylerde kalsiyum ve magnezyum içeren bikarbonatlı mineralli su, deney hayvanları ve dispepsisi olan bireylere 30 gün boyunca günde 1.5 litre olacak şekilde verilmiştir[4]. Dispepsi diğer bir söyleyiş ile hazımsızlık; üst karın bölgesinde ağrı, yanma hissi veya rahatsızlık gibi birlikte ortaya çıkan bir grup gastrointestinal belirtiyi tanımlayan genel bir terimdir [5]. Çalışma sonucunda, bikarbonatın asit salgılanmasını nötralize etme, mide pH’ını artırma ve sindirim hormonlarının salınımını uyarmadaki rolü gösterilmiştir[4]. Çalışmada kullanılan mineralli suyun, mineral içeriğinin belirli seviyelerde tutulduğunu vurgulamak gerekir.
Klorürlü maden sularının, gastrik boşalmayı hızlandırdığı ve hazımsızlığa olumlu etkileri olduğunu gösteren çalışmalar yapılmıştır [6,7]. Sülfat ve magnezyumlu maden sularının bağırsak fonksiyonu iyileştirerek kabızlık semptomlarının azalmasına katkı sağladığı bilinmektedir [8]. Kabızlık sorunu yaşayan 106 kişi üzerinde yapılan bir araştırmaya göre magnezyum sülfat ve sodyum sülfat açısından zengin doğal maden suyunun düzenli tüketiminin bağırsak hareket sıklığını ve dışkı tutarlılığını iyileştirildiği gözlenmiştir. Magnezyum sülfat, suyu bağırsak içindeki açıklıklarda hapsederek bağırsak duvarına baskı yaparak bağırsak hareketlerini tetiklemekte ve bu şekilde kabızlık semptomlarını azaltmaktadır [9]
Özetle, doğal maden sularının insan sağlığı üzerindeki yararlı fizyolojik etkileri olduğuna dair birçok çalışma bulunmaktadır. Ancak bu etkinin yemekten hemen sonra içilen maden suyu ile değil de günlük mineral suyu tüketimi ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Her gıdada ve gıda bileşeninde olduğu gibi, sağlanan fayda tüketilen doz ile yakından ilişkilidir. Örneğin düzenli olarak fazla sodyumlu maden suyu tüketiminin sodyum içeriği sebebiyle tansiyon ile ilgili problemlere sebep olabilir.
KAYNAKÇA
[1] Mevzuat Bilgi sistemi. Cumhurbaşkanlığı Forsu. (n.d.). Retrieved March 12, 2023, from https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4821&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
[2] Livovsky, D. M., Pribic, T., & Azpiroz, F. (2020). Food, Eating, and the Gastrointestinal Tract. Nutrients, 12(4), 986. https://doi.org/10.3390/nu12040986
[3] Quattrini, S., Pampaloni, B., & Brandi, M. L. (2016). Natural mineral waters: chemical characteristics and health effects. Clinical cases in mineral and bone metabolism : the official journal of the Italian Society of Osteoporosis, Mineral Metabolism, and Skeletal Diseases, 13(3), 173–180. https://doi.org/10.11138/ccmbm/2016.13.3.173
[4] Bertoni M, Olivieri F, Manghetti M, Boccolini E, Bellomini MG, Blandizzi C, Bonino F, Del Tacca M. Effects of a bicarbonate-alkaline mineral water on gastric functions and functional dyspepsia: a preclinical and clinical study. Pharmacol Res. 2002;46(6):525–531.
[6] Costantino, M., Izzo, V., Conti, V., Manzo, V., Guida, A., & Filippelli, A. (2020). Sulphate mineral waters: A medical resource in several disorders. Journal of traditional and complementary medicine, 10(4), 320-326.
[7] Bortolotti, M., Turba, E., Mari, C., Lopilato, C., Porrazzo, G., Scalabrino, A., & Miglioli, M. (1999). Modificazioni indotte da un'acqua minerale sulla motilità gastrointestinale di pazienti con dispepsia cronica idiopatica [Changes caused by mineral water on gastrointestinal motility in patients with chronic idiopathic dyspepsia]. Minerva medica, 90(5-6), 187–194.
[8] Dupont C, Campagne A, Constant F. Efficacy and safety of a magnesium sulfate-rich natural mineral water for patients with functional constipation. Clin Gastroenterol Hepatol. 2014 Aug;12(8):1280–7.
[9] Bothe G, Coh A, Auinger A. Efficacy and safety of a natural mineral water rich in magnesium and sulphate for bowel function: a double-blind, randomized, placebo-controlled study. Eur J Nutr. 2015.