Şarbon Hastalığı Nedir ? Bulaşma Yolları Nelerdir ?

03.09.2018

   Şarbon Hastalığı Nedir ?

   Şarbon, özellikle sığır, koyun, keçi, deve gibi ot yiyen hayvanlardan insanlara bulaşan bir hastalıktır. Antraks olarak da bilinen şarbon hastalığı ülkemizde çoban çıbanı ve karakabarcık gibi isimlerle anılmaktadır.
   Etkeni Bacillus anthracis isimli sporlu bir bakteri olan şarbon, insanlarda ve hayvanlarda bilinen en eski hastalıklardan biri olmasına karşın, dünyada geri kalmış ve gelişmekte olan bazı ülkelerde hala görülen ve zaman zaman hayvanlarda salgın yapan bir hastalıktır.
Hayvancılıkla uğraşanlar, çobanlar, kasaplar, mezbaha işçileri, dericilik sanayinde çalışanlar, veteriner hekimler, hastalığın yaygın olduğu bölgelerde ölen hayvanların kesildiği veya yerleşim birimlerine yakın ölen hayvanların gömüldüğü yerlerde oynayan çocuklar şarbon yönünden risk gruplarını oluşturmaktadır.

   Bulaşma Yolları

   İnsandan insana bulaşma ihtimali çok düşüktür.Genellikle hayvanlardan insana çeşitli yollarla bulaşma olur.
*Şarbonlu olduğu bilinen hayvanlara ve onlara ait etlere dokunma yoluyla
*Şarbonlu hayvanlara ait etlerin özellikle az pişirilmesi sonucu yenmesi ile ( sporlu formları iyi pişirilse bile riskli)
* Şarbonlu etlerin üzerinde bulunan özellikle sporların solunum yoluyla vücuda alınması yoluyla
*Şarbonlu hayvanların kesilmesi sırasında etlerine ,derilerine ,kıllarına vb noktalarına dokunma yoluyla
*Hastalığın bilindiği ülkelerden hayvan ithalatı yapılması ve denetim eksikliği yoluyla
*Ayrıca laboratuar çalışmalarında dikkat edilmediği durumlarda bu hastalık bakterisi insana bulaşabilir.

   Şikayetleri ve Bulguları

   Bu hastalığa sebep olan Bacillus anthracis vücuda girdikten sonra klinik şekline göre ortalama 2-7 gün içerisinde etkisini gösterir.
Deri şarbonu:Ülkemizde sıklıkla görülen şeklidir.Şarbon sporlarının deriden girdiği noktada kızarıklık,kaşıntı ve şişlik meydana gelir.Bu 1- 2 gün içerisinde içi su dolu kabarcığa dönüşür sonrasında ise ortasında siyah renkte ölü dokunun bulunduğu bir yara şeklini alır.

Gastrointestinal şarbon:Bulantı,kusma,ishal ve ateş gibi belirtileri olur.Sonrasında ise bunu kanlı ishal,kanlı kusma ve karın ağrısı takip eder.Öldürücü etkisi deri şarbonuna göre daha yüksektir.

Akciğer şarbonu:Yüksek ateş ve titreme ile başlar.Solunum güçlüğü ve şok ile ölüme yol açabilir.

   Tedavi yöntemi
   Bu hastalığa yol açan Bacillus anthracise karşı çok etkili antibiyotikler mevcuttur.Bu konuda şüphe duyulan vakalar derhal en yakın sağlık kuruluşuna intikal ettirilmelidir.

   Şarbondan korunma yolları

   Şarbondan ölen hayvanlar mutlaka ilgili devlet birimlerine bildirilmeli ve usulüne uygun şekilde gömülmelidir.
Şarbon hastalığı görülen hayvanlar kesinlikle kesilmemeli ve bu hayvanlara temas önlenmelidir.
Hasta hayvanların bulundukları alanlar mutlaka karantina altına alınmalıdır.
Hastalık şüphesi bulunan ülkelerden yapılan ithalat yapılmamalıdır.
Hastalık şüphesinin bulunduğu günlerde ikame ürünler ile beslenme yollarına gidilmelidir.