Ramazan Ayında Gıda Güvenliği

   RAMAZAN AYINDA GÜVENİLİR GIDALAR TÜKETİLMELİDİR.

   Toplumsal ve sosyal yaşamımızda önemli bir yeri olan Ramazan ayında, beslenme düzeni ve alışkanlıklarımız tümüyle değişmekte, öğün sayısının azalacağı, açlık sürelerinin uzayacağı ve fiziksel aktivitenin de düşeceği göz önünde bulundurularak bu dönemde dengeli beslenme yanında sağlıklı ve güvenilir gıda maddeleri tüketmek de büyük önem taşımaktadır. 

   Artan şehirleşme oranı, azalan gelir düzeyi ve resmi denetimlerin yetersizliği göz önünde bulundurulduğunda, her yıl olduğu gibi yine Ramazan alışverişi yapacak olan tüketicilere önemli sorumluluklar düşmektedir. Özellikle de alım gücü düşük olan kesime yönelik neredeyse hammadde fiyatına satılan ve merdiven altı veya kayıt dışı şekilde uygun olmayan koşullarda üretilen gıda maddeleri halk sağlığı açısından risk teşkil etmektedir. Bu tür ürünler sokakta rasgele ortamlarda dökme veya ambalajsız şekilde satılabilmekte ve tüketicilere ulaşabilmektedir. Bu ürünlere itibar edilmemeli, satın alınmamalı ve tüketilmemelidir. Satın alınan gıdaların etiketlerinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca verilen kayıt veya onay numarasının olup olmadığının kontrol edilmesi ile tavsiye edilen tüketim tarihi, üretici firmanın adı ve adresi, içerik bilgileri, miktar ve fiyat bilgilerinin incelenmesi büyük önem taşımaktadır.

   Güvenli gıda tüketimi için her tüketici aynı zamanda bir denetçidir. Tüketiciler, gıda ile ilgili her türlü ihbar ve şikâyetlerini Alo 174 Gıda Hattı‘nı arayarak yapabilirler. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, gelen ihbarlar sonucunda gerçekleştirdiği denetimlerin sonuçlarından başvuru sahiplerini bilgilendirmektedir.
Ülkemizde özellikle kırmızı et fiyatları ve diğer gıdaların fiyatları dünyadaki gelişmiş ülkelerdeki fiyatların çok üzerinde seyretmekte ve halkın büyük kesimi de et ve et ürünlerine ulaşamamaktadır. Bu alanda da taklit ve tağşiş giderek artmaktadır. 

   Ülkemizde gıda güvenliği alanında yetkili otorite konumunda olan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı gıda denetimleri yapmakta ancak etkin bir şekilde yapılması gereken denetimlerde yetersiz kalmaktadır. Neredeyse her gün okullar, kamu kurumları, hastaneler hatta askeri birlikler gibi toplu yemek tüketim yerlerinde gıda veya sudan kaynaklı zehirlenmeler yaşandığı haberleri basında yer almaktadır. Özellikle Ramazan ayında gıda güvenliği denetimlerini sıklaştırmalı, gıda denetim ekipleri, insan sağlığını koruyucu yönde tedbirler almaya ve uygulamaya sadece Ramazan ayını kapsayacak şekilde değil, 12 ay boyunca devam etmelidir.
Bu nedenle gıda denetimlerinin artırılması ve gıda analizlerinin yeterli düzeyde yapılabilmesi için daha fazla teknik elemana özellikle de gıda mühendisine ihtiyaç bulunmaktadır. 

   Gıda işletmelerinin sayıca % 80‘ini oluşturan küçük işletmelerde kamu bütçesinden kaynak ayrılarak teknik personel kontrolünde üretim yapılabilmesi, güvenli gıda arzının sağlanması için Odamızın bir projesi olarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına sunulan küçük ve orta ölçekli gıda işletmelerinin hem daha güvenilir ürün üretmelerini sağlayacak hem de istihdam yüklerini azaltacak olan "Gıda Danışmanlığı" sistemi biran evvel yürürlüğe konmalıdır

   Birlemiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu‘na göre günümüzde dünyada 1 milyar insan açlıkla mücadele ederken 1 milyarı aşkın insan da obezite nedeniyle sorunlar yaşamaktadır. Her yıl dünya nüfusunun tamamını besleyecek kadar gıda üretiyor ancak ne yazık ki üretilen bu ürünlerin üçte biri yani 1,3 milyar ton gıda finansal, teknik sınırlar ve gıda önlemlerinin alınmaması nedeniyle israf edilmektedir. Bu veriler de özellikle Ramazan ayında israfın önüne geçilmesinin önemini ortaya koymaktadır.

   Ay boyunca gıda güvenliği, güvenilir gıda, beslenme önerileri, gıda fiyatları ve benzeri birçok konu, görsel, işitsel, yazılı basın ve internet ortamında yoğun biçimde ele alınmakta ve tartışılmaktadır. Bu zaman diliminde bilimsel nitelik taşımayan ve konuyla ilgisi olmayan kişilerin medya üzerinden yaptığı yorum ve öneriler, tüketicileri yanlış yönlendirmektedir. Halk sağlığının olumsuz etkilenmemesi ve bilgi kirliliğinin önüne geçilmesi için; gıda bilimi ve teknolojisi konusunda eğitimi olmayan kişilere kesinlikle itibar edilmemesi gerekmektedir.

   Gıda zehirlenmelerinin yaşanmadığı, gıda israfının yapılmadığı, gıdanın hakça paylaşıldığı günler dileğiyle.

• TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
  İzmir Şube Yönetim Kurulu