Gıdalarda Bulunan Kadmiyum (Cd)

20.06.2020

Kadmiyum (Cd), hem doğal olarak meydana gelen hem de endüstriyel ve tarımsal kaynaklarda çevresel kirletici olarak bulunan ağır bir metaldir. Gıda maddeleri, sigara kullanmayan genel nüfus için ana kadmiyum maruziyet kaynağıdır. Diyette bulunan kadmiyum kaynağı olarak yer alan gıda grupları arasında tahıllar ve tahıl ürünleri, sebzeler, fındık ve bakliyatlar, nişasta ve türevleri, patatesler, et ve et ürünlerinden bahsedebilmek mümkündür.

Yüksek oranda tahıl, fındık, yağlı tohum ve bakliyat tüketimi neticesinde, vejetaryenler daha fazla diyet maruziyetine sahiptir. Bu aynı zamanda çift kabuklu yumuşakça ve yabani mantarları düzenli olarak tüketenler içinde geçerlidir. Kadmiyum öncelikle böbreklerde toksik etkiye sahiptir ve böbrek yetmezliği sorununa neden olmaktadır.

Kadmiyum ile yapılan çalışmalar neticesinde temel olarak insanlarda kanserojen (grup 1) olarak sınıflandırılmaktadır. İnsanların kadmiyuma maruz kalmasına ilişkin daha yeni veriler; akciğer, endometriyum, mesane ve memede olduğu gibi kanser riskinde artış olduğunu göstermiştir. Avrupa’da yaşayan yetişkin gruptaki bireyler için ortalama diyete bağlı olarak alınması gereken haftalık alım miktarına çok yakın veya bir miktar aşabildiği gözlenmiştir.

Vejeteryanlar, çocuklar, sigara kullanan bireyler ve aşırı miktarda kontaminasyon riski söz konusu olan ortamlarda yaşayan insanlar gibi sınıflandırılan gruplar, tolere edilebilir haftalık alım düzeyinin yaklaşık olarak 2 katı oranında aşabilmektedir. Tütün kullanımı, diyetle alınan ürünlere bağlı olarak aynı etkiye sahiptir.

Diyetin kadmiyuma maruz kalmasının olası azalması göz önüne alındığında, son zamanlarda mevcut maksimum oranlar değerlendirildiği takdirde henüz maksimum seviyesi gözlenemeyen gıdalar için ilave olarak maksimum seviyeler belirlenmiştir. Bu yeni maksimum seviyeler özellikle bebeklerin ve küçük yaştaki çocukların daha fazla korunmasını amaçlamaktadır ve aynı zamanda  çikolata, çeşitli bebek maması gibi kategorileri ilgilendirmektedir.

Çikolata çeşitleri için içeriğine bağlı olarak maksimum üç seviye belirlenmiştir. Maksimum seviyeler, çoğunlukla çocuklar tarafından tüketilen çikolata çeşitleri için geçerlidir. Çikolatanın içeriğine bağlı olarak koyulaştıkça, maksimum seviyelerde o denli yükselmektedir. Doğrudan tüketime yönelik kakao tozu için dördüncü bir maksimum seviye belirlenmiştir. Kakao üreten ülkelerin ve çikolata endüstrisinin bu yeni maksimum seviyelere uyum sağlamasına izin vermek için, bu maksimum seviyeler sadece 10 Ocak 2019’ da yürürlülüğe girmiştir.

Diyete maruz kalmaya (tahıllar, patates ve diğer sebzeler) katkıda bulunan bir dizi önemli ürünlerde gelecekteki olası maksimum seviyelerin düşürülmesi olasılığını göz önünde bulundurarak, kadmiyumun azaltılması için mevcut azaltma önlemlerinin çiftçiler ve gıda üreticileri tarafından aşamalı olarak uygulanan bir takım önerilerin uygulanması söz konusudur. Bu öneriler ayrıca, etki azaltma yöntemleri hakkında bilgi boşluklarını doldurmak adına daha fazla araştırma ve soruşturmayı teşvik etmektedir.


Kaynaklar:

https://ec.europa.eu/food/safety/chemical_safety/contaminants/catalogue/cadmium_en


Çeviren: Enver GÜÇLÜ