Kahvenin Bileşenleri ve Sağlığımıza Etkileri

25.03.2018

   Kahvenin Bileşenleri ve Olası Sağlık Etkileri

   Kahve kafein (güçlü bir merkezi sinir sistemi uyarıcısı ve bronkodilatatör), diterpen alkoller (serum kolestrolü uyarıcısı) ve klorojenik asidin de içinde bulunduğu oldukça fazla biyolojik olarak aktif bileşiğin (karbonhidratlar, lipitler, azotlu bileşikler, vitaminler, mineraller, alkoloidler ve fenolik bileşikler) de dahil olduğu kompleks bir içecektir. Başlıca etki gösterdiği hastalıklar arasında kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon ve aritmi, osteoporoz ve diyabet bulunmaktadır.

    Kafeinin Etkileri

  • Adrenalin salgısında artış ve bunun sonucu olarak kalp atış hızının, enerji metabolizması hızının ve vücut ısısının artışı
  • Böbreklerdeki sinir almaçlarının engellenmesi ile idrar üretiminde artış
  • Enerji metabolizması hızındaki artış dolayısıyla yağ yakım hızının artması ve normal tüketimde 75-110 kcal/günlük enerji açığı oluşumu
  • Ca (Kalsiyum) emiliminde düşük düzeyde azalma
  • Bazal metabolizma hızında artış
  • Fiziksel performansta artış
  • Adenozin almaçlarının sayısında artış (sürekli kafein alımı ya da tavsiye edilen günlük miktarın aşılması sonucu olur)
  • Standart bir fincan kahvenin 100 mg kafein sağladığı düşünülmektedir. Kesin bir bilgi olmamakla beraber günlük maksimum kafeinin alım miktarı 2-3 fincan kahve olduğu düşünülmektedir.

   Diterpen Alkoller

  • Kahvede bulunan diğer bileşik diterpen alkoller olarak ifade edilen kafestol ve kahveoldür. Kahvedeki ana kolesterol arttırıcı faktörler olduğu düşünülen bu bileşiklerin, kaynatılarak elde edilen kahve türlerinde (Türk kahvesi veya İskandinav kahvesi gibi) sıcak su içerisine boşaltılan kahve türlerine göre daha yüksek miktarda olduğu gözlemlenmiştir. Su ve kahve arasındaki etkileşimin kısa olması veya filtrasyon olmadan kaynayan suyun süzüldüğü sistemlerde küçük parçacıkların olmayışı bu bileşiklerin suya daha az geçmesine neden olabileceğini düşündürmektedir.

   Klorojenik Asit

  • Kahvedeki en önemli polifenol klorojenik asittir ve kahvenin antioksidan özelliği klorojenik asitlerden gelmektedir. Antioksidan özelliğinin yanı sıra antibakterial ve antikarsinojenik etkilerininde dahil olduğu birçok biyolojik özellik sergilemektedir. Son zamanlarda hipoglisemik ve hipolipidemik etkileri de dikkat çekmektedir. İn vivo koşullarda hem sağlıklı hem de genetik olarak metabolik bozukluğun oluştuğu koşullarda glikoz ve lipit metabolizmasını düzenlediği gösterilmiştir. Tek bir porsiyon kahvede kavrulma süresine ve tüketilen miktara bağlı olarak 20 ile 675 mg arasında klorojenik asit bulunmaktadır .